Skip to main content

Auteur: NVRR secretariaat

Het secretariaat van de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers & Rekenkamercommissies.

Sterke rekenkamers, nu en in de toekomst

Hoe maak je jouw rekenkamer toekomstbestendig? Wat is de kracht van een sterke rekenkamer in de toekomst en hoe speel je in op regionale samenwerking? Tijdens deze inspirerende en interactieve dag ontmoet je collega’s uit de Achterhoek en de Liemers, wissel je ervaringen uit en krijg je nieuwe perspectieven aangereikt. Van de actualiteit tot regionale samenwerking: je gaat naar huis met inzichten waar jouw rekenkamer nu en in de toekomst iets aan heeft.

Zie de bijgevoegde uitnodiging voor meer informatie.

Graag willen we weten welke onderzoeken jullie in 2024 hebben uitgevoerd en welke onderzoeken voor 2025/2026 op de planning staan zodat we hiervan een overzicht kunnen laten zien tijdens de netwerkbijeenkomst. Bij de aanmelding kun je dit doorgeven.

We kijken uit naar jullie komst op 23 mei op het DRU Industriepark in Ulft!

Taskforce sterke rekenkamers van start!

Met financiële ondersteuning van het ministerie van BZK start de Vereniging van Rekenkamers met de taskforce sterke rekenkamers. Dit is een groep ervaren rekenkamerleden die ook andere rollen, zoals raadslid, griffier en wethouder, gehad hebben die rekenkamers kunnen ondersteunen wanneer iets niet loopt zoals gewenst. Je kun hierbij denken aan de relatie tussen rekenkamer en volksvertegenwoordiger, bestuurder, griffie of ambtelijke organisatie. Ook kun je denken aan de relatie binnen de rekenkamer of met het onderzoeksbureau. Daarnaast kan de taskforce meedenken als een onderzoek(sopzet) niet goed uit de verf wil komen, de impact van de rekenkamer tegenvalt of de rekenkamer met andere uitdagingen worstelt. De taskforce is voor en door rekenkamers, collegiale ondersteuning zonder oordeel.

Neem contact op met onze directeur voor meer informatie en een mogelijk bezoek vanuit onze taskforce sterke rekenkamers lies.van.aelst@rekenkamers.nl.

Interviewtraining voor rekenkamers

Een goede interviewer kijkt, luistert, vangt signalen op en haakt in op nieuwe informatie. Neem jij voor je werk regelmatig interviews af, maar sta je onvoldoende stil bij je interviewvaardigheden? Neem dan deel aan een korte interviewtraining op 16 juni van 13.00 uur tot 17.00 uur in Utrecht.

Programma

We beginnen de middag met theorie over interviewen. Denk aan uitleg over de juiste voorbereiding, type vragen, lichaamshouding, technieken zoals doorvragen, samenvatten en stiltes. Daarna gaan we in drietallen aan de slag om te oefenen met interviewen. We spelen rollenspellen: Persoon A interviewt Persoon B, terwijl Persoon C toekijkt en feedback geeft. Daarna wissel je 2x zodat iedereen alle drie de rollen speelt. Je leert net zoveel van een interview afnemen als door te kijken en luisteren naar de andere cursisten. Na de oefenrondes bespreken we plenair hoe de oefeningen gingen. Er is ruimte voor tips en vragen.

Trainers

De training wordt gegeven door Bert de Graaff (Erasmus Universiteit) en Pita Spruijt (Rekenkamer Rotterdam).

Inschrijven

Heb je interesse in de interviewtraining? Meld je dan aan. Met vragen en opmerkingen kun je terecht bij info@rekenkamers.nl.

De trainers

Bert werkt sinds 2016 als assistant professor bij de Erasmus School of Health Policy & Management aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Rode draad door Bert’s werk is kwalitatief onderzoek naar vragen over beleid, risico en gezondheid. De ervaring van patiënten en burgers krijgt hierbij een centrale rol. Ervaringsverhalen ophalen doet Bert via diverse kwalitatieve methoden, waaronder interviews in allerlei vormen. Daarnaast geeft hij bachelor, pre-master en masterstudenten college over kwalitatieve onderzoeksmethoden, en begeleidt hij promovendi in hun veelal kwalitatief onderzoek. Voordat Bert in Rotterdam ging werken promoveerde hij in de sociologie aan de Universiteit van Amsterdam, werkte hij aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, en was hij gastonderzoeker bij UC Irvine, Californië.

Pita werkt sinds 2023 als projectleider onderzoek bij de Rekenkamer Rotterdam. Haar werk focust op de relatie wetenschap-beleid; hoe wordt onderzoek ingezet bij het maken van beleid? Via interviews en observatie probeert ze zicht te krijgen op de manier waarop mensen in de praktijk omgaan met kennis en informatie. Voordat ze bij de Rekenkamer startte werkte Pita als projectleider bij het RIVM. Ze deed daar onderzoek naar COVID-19, antibioticaresistentie en fijnstof. Op het RIVM gaf ze daarnaast interviewtrainingen aan collega-onderzoekers. Daarvoor promoveerde ze op een interdisciplinair onderzoek aan de Universiteit Utrecht.

Lunchwebinar: de rekenkamer en de archiefwet

Rekenkamers verzamelen data, leden mailen en appen onderling en met onderzoeksbureaus en hebben vele versies van rapporten. Maar wat moet er eigenlijk het archief in? Hoe werkt dat, archiefvorming? En wie is er verantwoordelijk voor de archivering? Anthony van der Wulp, rekenkamerlid, griffier en archivaris is de uitgelezen persoon om ons als rekenkamers mee te nemen in de archiefwet en wat wij hier als rekenkamers mee moeten.

Training: Een onderzoeksontwerp in een dag

Doelgroep

De training richt zich op leden, onderzoekers en secretarissen van rekenkamers die zich in hun dagelijkse praktijk bezighouden met het ontwikkelen van onderzoeksontwerpen voor rekenkameronderzoek. De training is zowel relevant voor deelnemers die zelf onderzoek doen als voor deelnemers die rekenkameronderzoek uitbesteden. De training bouwt inhoudelijk voort op onderdelen uit de introductiecursus, maar eerdere deelname aan de introductiecursus is geen harde voorwaarde voor inschrijving. Maak je geen onderdeel uit van een rekenkamer? Dan val je niet binnen de doelgroep.

Inhoud

Het doel van de training is het bieden van concrete handvatten bij het opstellen van een scherp onderzoeksontwerp voor rekenkameronderzoek. Voor het bereiken van dit doel maken we gebruik van een werkvorm waarin korte theoretische inleidingen worden afgewisseld door toepassingen waarbij deelnemers (deels in subgroepen) zelf aan de slag gaan. Tijdens de training staan we stapsgewijs stil bij het kiezen van focus en afbakening, het formuleren van hoofd- en deelvragen, het specificeren van normen en het selecteren van geschikte onderzoeksmethoden. Enige ervaring met het opstellen van onderzoeksontwerp is gewenst. Deelnemers wordt gevraagd om, indien mogelijk, vooraf een kort eigen (aanzet voor) onderzoeksontwerp in te sturen en deze mee te nemen naar de training. Gedurende de dag gaan we met dat onderzoeksontwerp aan de slag.

Kosten

  • Leden: De training is kosteloos voor rekenkamerleden/onderzoekers/directeuren verbonden aan een rekenkamer die lid is van de NVRR, de kosten voor later dan 14 dagen van te voren afmelden bedragen 75 euro.
  • Niet leden: De training kost rekenkamerleden/onderzoekers/directeuren verbonden aan rekenkamers die geen lid zijn van de NVRR 100 euro, dit zijn tevens de kosten voor later dan 14 dagen van te voren afmelden

Er kunnen 15 personen deelnemen.

Rekenkamers: stop ongelijk toezicht op accountants

Toezicht op gemeentelijke accountants moet beter worden geregeld. Het toezicht is nu versnipperd: bij gemeenten die een extern accountantsbureau inhuren ligt het toezicht bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) terwijl bij gemeenten met een eigen accountantsdienst het toezicht bij de gemeentelijke rekenkamer belegd is. Bij de wettelijke controles worden accountants verschillend beoordeeld. En daarnaast zijn er twee wettelijke controles met de waarde van een half miljard die nu niet onder het toezicht vallen. Daarom zou het beter zijn om het toezicht voor alle gemeentelijke accountants bij de AFM te beleggen, aldus de rekenkamers van Amsterdam, Den Haag en de Vereniging van Rekenkamers in een brief naar de ministers van Binnenlandse Zaken en Financiën.

In de brief die 25 maart 2025 is verstuurd, dringen de Rekenkamer Amsterdam-Zaanstad, Rekenkamer Den Haag en de Vereniging van Rekenkamers er bij de ministers op aan om deze scheve situatie recht te trekken. Er is een wijziging in de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta) in de maak met als doel het stelsel eenvoudiger en transparanter te maken door één toezichthouder aan te wijzen: de AFM. De gemeentelijke rekenkamers willen dat het kabinet dit doel consequent uitvoert en ook het toezicht op gemeentelijke accountantsdiensten (GAD) hieronder laat vallen.

Het toezicht op de GAD’s is volgens de gemeentelijke rekenkamers een taak die niet bij hen thuishoort. In tegenstelling tot wat hun naam wellicht doet vermoeden, zijn ze geen accountants. De rekenkamer ondersteunt de gemeenteraad door onderzoek te doen naar de doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid van het beleid van de gemeente. Toezicht op een GAD vraagt specifieke expertise en die moet vaak worden ingehuurd, terwijl de AFM de expertise al in huis heeft. Dit betekent dat de rekenkamer minder middelen overhoudt om haar reguliere onderzoeken uit te voeren. Daarnaast hebben de verschillende toezichthouders beleidsruimte bij het uitvoeren van deze toezichtstaak, hierdoor worden accountants al jaren verschillend beoordeeld.

Op dit moment regelt de Gemeentewet, zonder duidelijke reden, dat gemeentelijke rekenkamers toezicht houden op gemeentelijke accountantsdiensten. Vooralsnog gaat het alleen om Den Haag en Amsterdam: alle andere gemeenten huren een externe accountant in om hun jaarrekeningen te controleren, en het toezicht daarop ligt bij de AFM. Maar om de toch al scheve situatie nog ingewikkelder te maken, kunnen die andere gemeenten er ook voor kiezen om de gemeentelijke accountantsdienst van Den Haag of Amsterdam in te huren. Met als gevolg dat één gemeentelijke accountant meerdere toezichthouders krijgt.

In strijd met de Europese Richtlijn ontbreekt het toezicht op de wettelijke controles van de jaarrekeningen van zowel het Amsterdamse Waterschap als Waternet. Dit is zorgwekkend, zeker omdat het om substantiële bedragen gaat (ruim een half miljard euro).

De gemeentelijke rekenkamers hebben een duidelijke oplossing voor alle ongelijkheden: beleg het toezicht op de hele accountancysector bij de AFM.