In 2019 kwam het college tot de conclusie dat de gemeentelijke begroting van Oldambt vanaf het begrotingsjaar 2023 niet langer sluitend te krijgen was. De gemeente werd geconfronteerd met aanzienlijke tekorten, voornamelijk als gevolg van oplopende kosten binnen het sociaal domein. Als reactie hierop werd het Herstelplan 2019 opgesteld, met als doel de gemeentefinanciën op de lange termijn weer op orde te brengen.
Vanaf 2026 dreigt echter opnieuw een grote financiële uitdaging voor gemeenten, als gevolg van een forse daling in de rijksbijdragen uit het Gemeentefonds – ook wel aangeduid als het ‘ravijnjaar’. Gemeenten, waaronder Oldambt, zullen dan gezamenlijk ongeveer € 3 miljard minder ontvangen, terwijl hun takenpakket ongewijzigd blijft. Dit vooruitzicht maakt nieuwe bezuinigingsrondes waarschijnlijk.
De rekenkamer van de gemeente Oldambt heeft daarom mede met input van de raad besloten het proces rond de totstandkoming en uitvoering van het herstelplan 2019 te evalueren. Doel van deze evaluatie is om lessen te trekken die van waarde kunnen zijn bij toekomstige bezuinigingsopgaven.

Welke lessen kan de gemeente Oldambt leren uit de totstandkoming, de effecten en het proces
rondom het herstelplan 2019?

De volgende deelvragen zijn geformuleerd om op alle relevante vlakken te raken aan bovengenoemd onderzoeksdoel en hoofdvraag:
• Hoe zag de bezuinigingsopgave er bij aanvang van het proces uit?
• Welke bezuinigingsmaatregelen zijn er in het herstelplan uitgewerkt?
• In hoeverre zijn de bezuinigingsmaatregelen uit het herstelplan gerealiseerd? Zijn er domeinen die meer gevolgen hebben ondervonden dan andere? Was dit vooraf verwacht en wat waren de overwegingen?
• Welke effecten heeft het financieel realiseren van deze maatregelen gehad op de uitvoering van beleid en/of het realiseren van de programma/beleidsdoelen?
• Wat was de rol van de raad in het bezuinigingsproces?
• Hoe is de organisatie omgegaan met nieuwe ontwikkelingen in de loop van de tijd die (mogelijk) van invloed waren op het herstelplan?