Juridische processen/producten/diensten voldoen aan verwachtingen van gebruikers
Proactief omgaan met juridische risico’s en kansen.
Juridische kwaliteitszorg gaat over de acties die een organisatie onderneemt om de juridische kwaliteit op peil te houden en te verbeteren. Goede juridische kwaliteitszorg is belangrijk, omdat het kan bijdragen aan bijvoorbeeld het zijn van een betrouwbare overheid.
Voor het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft onderzoeks- en adviesbureau Pro Facto een handleiding gemaakt voor (rekenkamer)onderzoek naar juridische kwaliteitszorg (bij decentrale overheden): Tijd voor juridische kwaliteit. Experts van onder meer de VRK en rekenkamers gaven advies over de handleiding.
Juridische kwaliteitszorg is een belangrijk onderwerp voor rekenkameronderzoek. Het juridisch functioneren van de overheid heeft direct te maken met de rechtmatigheid, maar ook met de doelmatigheid en doeltreffendheid van (de uitvoering van) het beleid: de wettelijke onderzoeksonderwerpen voor rekenkamers.
De handleiding bestaat uit:
uitleg over juridische kwaliteit en juridische kwaliteitszorg en hoe je dat kunt beoordelen;
een concreet en praktisch stappenplan voor als je onderzoek wilt gaan doen naar juridische kwaliteitszorg, met veel tips en voorbeelden.
DeBeeldbouwers nemen jullie stap voor stap mee om van veel tekst een sprekende infographic te maken. In deze 1-daagse training werk je aan je eigen project. Onder begeleiding van DeBeeldbouwers maken jullie een infographic in het programma Canva. De training heeft een prettige balans tussen theorie en doen. Van schetsen en het bestuderen van soorten infographics, tot vormgeeftips en uitwerken in Canva. Uiteraard mag je aan het einde van dag met trost je infographic presenteren! We geven iedereen een cheatsheet mee naar huis met alle tips en trucks nog eens op een rij zodat je de volgende dag direct door kan!
DeBeeldbouwers nemen jullie stap voor stap mee om van veel tekst een sprekende infographic te maken. In deze 1-daagse training werk je aan je eigen project. Onder begeleiding van DeBeeldbouwers maken jullie een infographic in het programma Canva. De training heeft een prettige balans tussen theorie en doen. Van schetsen en het bestuderen van soorten infographics, tot vormgeeftips en uitwerken in Canva. Uiteraard mag je aan het einde van dag met trost je infographic presenteren! We geven iedereen een cheatsheet mee naar huis met alle tips en trucks nog eens op een rij zodat je de volgende dag direct door kan!
DeBeeldbouwers nemen jullie stap voor stap mee om van veel tekst een sprekende infographic te maken. In deze 1-daagse training werk je aan je eigen project. Onder begeleiding van DeBeeldbouwers maken jullie een infographic in het programma Canva. De training heeft een prettige balans tussen theorie en doen. Van schetsen en het bestuderen van soorten infographics, tot vormgeeftips en uitwerken in Canva. Uiteraard mag je aan het einde van dag met trost je infographic presenteren! We geven iedereen een cheatsheet mee naar huis met alle tips en trucks nog eens op een rij zodat je de volgende dag direct door kan!
Het handboek voor rekenkamers is vanaf afgelopen vrijdag in de verkoop! Congresdeelnemers kregen het boek, het boek is verder beschikbaar via boom uitgevers of bol.com. Het handboek is het nieuwe standaardwerk over rekenkamers en rekenkameronderzoek. Vele leden van de rekenkamergemeenschap dachten en schreven mee aan het boek. We zijn als vereniging trots op het mooie werk dat er nu ligt!
Wat is de toekomst van de rekenkamer, en de rekenkamer van de toekomst? Op die vragen zochten we, met 200 leden, afgelopen vrijdag een antwoord. Het congres startte met de uitreiking van de Goudvink, door juryvoorzitter Laurens de Graaf, aan de Noordelijke Rekenkamer. Daarna werd het handboek voor rekenkamers gepresenteerd aan het Ministerie van BZK. Frank Kleijer, Hoofd afdeling Inrichting Openbaar Bestuur bij het Ministerie van BZK, stelde na ontvangst van het boek graag met de Vereniging van Rekenkamers samen na te denken over de sterke rekenkamers van de toekomst.
Het volgende programmaonderdeel ging over die sterke rekenkamers, Geerten Boogaard en Harmen Binnema vertelden over hun eerste bevindingen in het onderzoek dat zij voor de Vereniging uitvoeren. Ook haalden ze in de zaal input op voor het onderzoek. Na een pauze gingen de deelnemers uiteen in drie workshops over uiteenlopende actuele thema’s. Bodil Jurg nam de leden na de workshops mee in de vraag waar rekenkamers mogelijk staan in 2044. Diverse scenario’s passeerden de revue en hadden tot doel de deelnemers aan het denken te zetten over de mogelijkheden in de toekomst.
Linze Schaap en Barbara Joziasse werden hierna geïnterviewd over het DoeMee onderzoek 2024, door Steven Oostlander. Het interview is hier terug te lezen. Jan R. Lunsing kondigde daarna het DoeMee onderzoek 2025 aan: onderbesteding! De inschrijving is geopend.
Martin Schulz sloot het congres af met het onderzoek dat hij voor de rekenkamer Meijerijstad uitvoerde over de politiek van het tellen. De kern van zijn bijdrage was dat cijfers onafhankelijk en onomstotelijk lijken, maar vaak gevormd zijn door (politieke) keuzes en dat het belangrijk is deze inzichtelijk te maken voor de (volks)vertegenwoordiger.
We eindigden het congres met een borrel aangeboden door de Algemene Rekenkamer en een woord van dank van Barbara Joziasse voor de mooie samenwerking.
Hoe is de samenwerking tussen de Vereniging van Rekenkamers en de Algemene Rekenkamer bij het onderwerp energiebesparingsplicht voor bedrijven tot stand gekomen?
BARBARA: De energiebesparingsplicht is de belangrijkste manier van de minister om te zorgen dat bedrijven energie besparen. Zodoende stond het thema al op ons netvlies na een brede risicoanalyse binnen het Programma Energietransitie. Maar het balletje ging rollen toen de VvR ons in januari 2023 benaderde voor samenwerking op dit thema. Voor de gemeentelijke en provinciale rekenkamers is het onderwerp interessant om te onderzoeken, omdat gemeenten en provincies verantwoordelijk zijn voor het toezicht op de energiebesparingsplicht.
LINZE: Binnen de vereniging heeft Menno Visser in het O(ontwikkel)-team geopperd onderzoek te doen naar de energiebesparingsplicht. Vervolgens hebben Suzan Matthijssen en Jelly Smink daar uitwerking aan gegeven en contact gelegd met de Algemene Rekenkamer. Vanaf voorjaar 2023 heb ik het stokje mogen overnemen en hebben we de samenwerking vormgegeven. Toezicht en handhaving van de energiebesparingsplicht zijn typisch van die vraagstukken waar op vrijwel elk bestuursniveau daden nodig zijn. Dan ligt het voor de hand dat wij als rekenkamers daar integraal naar kijken.
Hoe is de samenwerking bevallen; wat is de meerwaarde ervan
BARBARA: Het onderzoek maakte het mogelijk de hele keten te volgen. Van minister naar decentrale overheden naar bedrijven.
Door gelijktijdig onderzoeken naar de energiebesparingsplicht te publiceren, kunnen we de impact vergroten. Om die reden heeft de Algemene Rekenkamer bestuurder Linze Schaap van de vereniging gevraagd mee te gaan naar de besloten briefing in de Tweede Kamer om het rapport van de VvR toe te lichten. Verder hebben we een gezamenlijke persconferentie belegd. Hierdoor hebben op één moment zowel de landelijke als de regionale media kunnen bereiken. Om die reden werd de persconferentie live gestreamd, zodat ook journalisten die er niet in Den Haag bij konden zijn, toch de toelichting konden meekrijgen. De Algemene Rekenkamer heeft bij het informeren van de betrokken bewindspersonen niet alleen haar eigen onderzoeksrapport, maar ook dat de vereniging meegestuurd. Kortom, waar mogelijk hebben we samen opgetrokken. En je kunt zeggen, daar is ook alle reden toe gezien de bevindingen uit de onderzoeken; het loopt bepaald niet goed met de energiebesparingsplicht bij bedrijven en instellingen.
LINZE: Helemaal mee eens! Door de samenwerking zijn beide onderzoeken versterkt. En als beide partners ook echt de wil hebben samen te werken, dan lukt dat. Het is best een opgave, daar niet van. Elke rekenkamer heeft zo haar eigen gebruiken, tradities en procedures. Voor alle DoeMee-deelnemers was het wat tegennatuurlijk om het rapport een maanden op de plank te laten liggen. Maar dat was uiteindelijk wel de moeite waard!
In beide onderzoeksrapporten staat kritiek op de huidige aanpak van de energiebesparingsplicht. Wat gaat er nu gebeuren?
BARBARA: Het woord is nu aan het parlement en de minister. Zoals gebruikelijk hebben we naar aanleiding van ons onderzoek de minister van Klimaat en Groene Groei om een schriftelijke reactie gevraagd. Daarin zegt zij lessen uit ons onderzoek mee te nemen in de actualisatie die gepland staat voor 2027. Of de Tweede Kamer daar genoegen mee neemt, zal moeten blijken. Onze boodschap is dat de aanpak en inrichting grondig doorgelicht moet worden. Als je zelfs na 30 jaar zo’n beperkte resultaten met rijksbeleid kunt boeken, terwijl de druk om minder energie te gebruiken in Nederland alleen maar toeneemt door geopolitieke ontwikkelingen en vanwege klimaatredenen, dan is er reden om je een goed achter het oor te krabben. Dat ook in het lokaal toezicht verbeteringen mogelijk zijn, versterkt alleen maar de noodzaak voor heroverwegingen.
LINZE: Het DoeMee-rapport hebben we aangeboden aan IPO en VNG. Veel deelnemende rekenkamers hebben hun raden en Staten al geïnformeerd, andere zullen dat nog doen. Sommige rekenkamers doen zelf nog aanvullend onderzoek. Gemeenten, provincies en omgevingsdiensten kunnen echt meteen met de aanbevelingen aan de slag. Maar de concrete daden van de minister zijn daarvoor wel van groot belang. Het is te hopen dat op elk bestuursniveau energiebesparing een serieuze plek krijgt in de energietransitie. Immers, zoals we ook bij de aanbieding al zeiden: energie die je niet verbruikt hoef je niet op te wekken, te transporten of te vervangen. Ook niet te betalen, overigens.
Moeten we vaker samen optrekken met onderzoek?
BARARA: Voor zulke grote onderzoeken samenwerken is een nauwe afstemming noodzakelijk. Dit kost tijd en mankracht. Als een onderwerp opduikt waarbij zowel op lokaal en regionaal niveau als op het rijksniveau onderzoek ertoe kan leiden dat overheidsbeleid verbetert, dan is dat zeker het overdenken waard, in de keten staan we samen sterk. En … niet onbelangrijk: het was ongelofelijk leuk om te doen.
LINZE: Zeker! Samenwerking tussen rekenkamers moet tot stand komen vanuit de inhoud. Veel beleid wordt in samenwerking tussen bestuurslagen gemaakt. Dan is het raar om dat alleen op één bestuursniveau te onderzoeken. Maar inderdaad: het organiseren van de samenwerking kost tijd en menskracht; tijdig signaleren van het nut van gezamenlijk optreden is daarom belangrijk. Maar dan levert het ook echt op!
Op 25 november 2024 werden de leden van Brabantse rekenkamers gastvrij onthaald in het gemeentehuis van Oosterhout. De kring ‘B13’ (rekenkamers van de grotere Brabantse gemeenten) organiseerde haar eerste themamiddag voor alle Brabantse rekenkamers. Gespreksthema’s waren het ‘ravijnjaar 2026’ en de ‘sterke rekenkamer’.
Een succesvolle middag met een mooie opkomst.
Het eerste thema werd ingeleid door Manuel Konijnendijk (Rekenkamer Almelo en controller gemeente Apeldoorn en Alexander van Dijk (Teammanager bedrijfsvoering gemeente Westland; tot 2023 manager bedrijfsvoering bij de VNG). Zij gingen in hun inleiding in op de oorzaken van het ravijnjaar, de compensatie, de aanvullende financiële uitdaging van gemeenten en de vraagstukken waar gemeenteraden voor staan. Ook de wijze waarop rekenkamers hun gemeenteraden kunnen ondersteunen in dit dossier en de rol van de VNG kwamen aan de orde. In de discussie die volgde werd een aantal dilemma’s besproken. Wanneer kom je als gemeente in actie, wanneer is het ’vijf over twaalf’? Welke rol spelen de raadsverkiezingen in 2026? Wat is belang van gemeenten als collectief versus dat van de individuele gemeente? Hoe kunnen rekenkamers hun raden in stelling brengen? Een actueel en zeer relevant thema voor zowel gemeenteraden als rekenkamers.
Onder leiding van VvR-directeur Lies van Aelst spraken de Brabantse rekenkamers daarna over het thema ‘Sterke rekenkamers’. Geerten Boogaard en Harmen Binnema verrichten momenteel voor de VvR onderzoek naar dit thema. In groepjes voerden de Brabantse rekenkamers discussie over dit thema. Dit leidde tot nieuwe input en inzichten voor het onderzoek.
De eerste bijeenkomst van Brabantse rekenkamers was een succes. Het krijgt zeker een vervolg. De B13-rekenkamers willen jaarlijks een themamiddag voor het Brabantse rekenkamernetwerk organiseren. Wordt vervolgd!
De training richt zich op leden, onderzoekers en secretarissen van rekenkamers die zich in hun dagelijkse praktijk bezighouden met het ontwikkelen van onderzoeksontwerpen voor rekenkameronderzoek. De training is zowel relevant voor deelnemers die zelf onderzoek doen als voor deelnemers die rekenkameronderzoek uitbesteden. De training bouwt inhoudelijk voort op onderdelen uit de introductiecursus, maar eerdere deelname aan de introductiecursus is geen harde voorwaarde voor inschrijving. Maak je geen onderdeel uit van een rekenkamer? Dan val je niet binnen de doelgroep.
Inhoud
Het doel van de training is het bieden van concrete handvatten bij het opstellen van een scherp onderzoeksontwerp voor rekenkameronderzoek. Voor het bereiken van dit doel maken we gebruik van een werkvorm waarin korte theoretische inleidingen worden afgewisseld door toepassingen waarbij deelnemers (deels in subgroepen) zelf aan de slag gaan. Tijdens de training staan we stapsgewijs stil bij het kiezen van focus en afbakening, het formuleren van hoofd- en deelvragen, het specificeren van normen en het selecteren van geschikte onderzoeksmethoden. Enige ervaring met het opstellen van onderzoeksontwerp is gewenst. Deelnemers wordt gevraagd om, indien mogelijk, vooraf een kort eigen (aanzet voor) onderzoeksontwerp in te sturen en deze mee te nemen naar de training. Gedurende de dag gaan we met dat onderzoeksontwerp aan de slag.
Kosten
Leden: De training is kosteloos voor rekenkamerleden/onderzoekers/directeuren verbonden aan een rekenkamer die lid is van de NVRR, de kosten voor later dan 14 dagen van te voren afmelden bedragen 75 euro.
Niet leden: De training kost rekenkamerleden/onderzoekers/directeuren verbonden aan rekenkamers die geen lid zijn van de NVRR 100 euro, dit zijn tevens de kosten voor later dan 14 dagen van te voren afmelden
Vandaag, vrijdag 29 november, is de Goudvink voor het beste rekenkamerrapport van 2024 uitgereikt op het najaarscongres. De goudvink jury ging in conclaaf over de mooie genomineerde rapporten:
Wij gebruiken cookies om onze website en onze service te optimaliseren.
Functioneel
Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
0
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door uw Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
0
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een website of over verschillende websites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
