Skip to main content

Auteur: NVRR secretariaat

Het secretariaat van de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers & Rekenkamercommissies.

Terugblik succesvol congres kring Noord

Op vrijdag 22 november organiseerde de Kring Noord een congres met als thema ‘ondermijning’. Een actueel en boeiend thema om eens over van gedachten te wisselen. Het gaat bij ondermijning onder meer over het oneigenlijke gebruik van overheidsmiddelen door criminelen. Het onderwerp staat bij een aantal gemeentelijke rekenkamers op de ’short list’. Onder de vele deelnemers aan het congres waren rekenkamerleden, raadsleden en onderzoekers.

Als eerste spreker nam de heer Brouwer de deelnemers mee in zijn rol en taken als burgemeester met betrekking tot de bestrijding van ondermijning. Daarnaast vertelde hij over zijn ervaringen als Officier van Justitie. Zo belichtte hij zowel de bestuursrechtelijke kant van ondermijning als de strafrechtelijke. De aanpak van criminelen is volgens Brouwer niet alleen een taak voor politie en justitie, maar voor het hele overheidsbestel. De weerbaarheid van de overheid is daarbij belangrijk. Ook ging Brouwer in op het belang van het delen van gegevens tussen verschillende organisaties.

Als tweede spreker nam de heer De Haan de deelnemers mee in de impact van ondermijning op de persoon aan de hand van eigen ervaringen. Naar aanleiding van een rekenkameronderzoek naar ondermijning ging hij ook in op de rol van de Raad.

De deelnemers aan het congres konden vervolgens kiezen uit een tweetal workshops. Pro facto ging in op de mogelijke onderzoeksthema’s en onderzoeksaanpak voor een rekenkameronderzoek naar ondermijning. Deelnemers konden met behulp van een rode en groene kaart hun mening geven over een aantal stellingen. Scherp in Veiligheid ging in op de uitvoering van ondermijningsbeleid op gemeentelijk niveau en hoe je ondermijning kan herkennen. Aan de hand van een aantal quizvragen kregen deelnemers een beeld van de omvang van ondermijning in Noord-Nederland.

Digitale workshop slim schrijven met AI

AI tools worden steeds vaker gebruikt, maar hoe zet je ze effectief en veilig in als rekenkamer? In deze training leer je AI veilig te gebruiken in het voordeel van jouw rekenkamerwerk. We starten met een introductie op AI. Wat is het? Hoe werken programma’s zoals ChatGPT? Welke toepassingen zijn er op het gebied van tekst? En hoe veranderen deze ontwikkelingen onze manier van schrijven?

Daarna bespreken we het geven van input aan AI. De output van een AI-tool valt of staat met een goede input. We laten jullie zien hoe je je strategisch voorbereidt, je kunt verplaatsen in de lezer en hoe je goede boodschappen formuleert. Daarmee zorgen jullie voor de perfecte input voor de AI-tools. Ook wel ‘prompt’ genoemd. Hierbij gaan we natuurlijk aan de slag met jullie eigen teksten en casuïstiek.

DoeMee onderzoek gepresenteerd

Het DoeMee onderzoek 2024 is vandaag gepresenteerd aan de Tweede Kamer, de voorzitter van het IPO en de directeur van de VNG. Zowel het onderzoek van de Algemene Rekenkamer als het overkoepelende onderzoek van de 109 rekenkamers zijn daarmee openbaar geworden. Na de presentatie aan de Tweede Kamer, was er een persconferentie met bestuurslid Linze Schaap en collegelid Barbara Joziasse. Dit haalde vandaag diverse media, zoals de NOS en nu.nl.

Het persbericht van de Algemene Rekenkamer is hier terug te vinden.

Het afgelopen jaar heeft de Vereniging van Rekenkamers met 109 rekenkamers een grootschalige onderzoek naar het toezicht op en de handhaving van de energiebesparingsplicht en informatieplicht energiebesparing bij bedrijven en instellingen laten uitvoeren. Het onderzoek werd uitgevoerd bij 111 gemeenten, 12 provincies en 28 omgevingsdiensten. Het onderzoek geeft inzicht in de mogelijkheden om te sturen op beide plichten. Het levert ook een bijdrage aan een nationaal onderzoek van de Algemene Rekenkamer. Door de samenwerking tussen het Doe-mee-onderzoek en het onderzoek van de Algemene Rekenkamer zijn beide onderzoeken versterkt. Zo ontving de Algemene Rekenkamer van ons decentrale informatie die zijzelf niet kan verkrijgen. Het rapport van de Algemene Rekenkamer kan hierdoor een compleet beeld geven van hoe toezicht en handhaving van de energiebesparingsplicht vormgegeven is en waar nog kansen of weeffouten zijn. Het DoeMee rapport van de 109 rekenkamers geeft daarnaast inzicht in hoe gemeenten, provincies en omgevingsdiensten omgaan met de beide plichten en hoe zij meer energiebesparing kunnen bewerkstelligen.

Online masterclass: De juridische basis van de rekenkamer

In de online masterclass ‘de juridische basis van de rekenkamer’ gaat Arjan Kok (Rekenkamer Amsterdam-Zaanstad) in op de vraag wat het voor leden van rekenkamers betekent dat de rekenkamer een bestuursorgaan is. Welke verplichtingen brengt dit met zich mee? Ook wordt ingegaan op de Wet openheid overheid (Woo) die van toepassing is op rekenkamers. Er wordt stilgestaan bij de vragen welke informatie moet je als rekenkamer openbaar maken, hoe je dat, en hoe moet je handelen als je een Woo-verzoek ontvangt. De masterclass sluit af met de onderzoeksrechten en -plichten van rekenkamers. En met de plicht van college van B en W (gemeenten), Gedeputeerde staten (provincies) en het dagelijks bestuur van het Waterschap om jaarlijks een overzicht op te stellen over de opvolging van de aanbeveling van de rekenkamer. In januari 2025 ontvangen rekenkamers een korte vragenlijst over hoe overheidsbesturen uitvoering geven aan deze plicht.

Ben je voor de masterclass al nieuwsgierig naar deze onderwerpen? Lees dan het handboek De binnen- en buitenkant van rekenkamers (Boom uitgeverij, november 2024). Wil je dat jouw vraag wordt behandeld tijdens de masterclass? Mail je vraag dan voor donderdag 28 februari 2025 naar info@rekenkamers.nl. Ook tijdens de masterclass is het mogelijk om vragen te stellen.

Rekenkamer Zeist 25 jaar

Eind jaren negentig waren er her en der al rekenkamers, met name in de grotere gemeenten. Zeist zou hier ook wel baat bij kunnen hebben, zo werd gedacht. Zo kwam in Zeist de ‘Commissie Rekenkamer’ tot stand. De commissie bestond uit één extern lid en de raad keek mee. In 1999 startte het eerste onderzoek naar het onderhoud van aan de gemeente overgedragen rijkswegen.

Nu, 25 jaar later en 40 onderzoeken verder, telt de huidige onafhankelijke ’Rekenkamer Zeist’ drie externe leden: Daniëlle Fictorie, Hein Albeda en Josien van Breda. Het 25 jarig bestaan was een mooie aanleiding om eens in de geschiedenis van de rekenkamer te duiken. We maakten een magazine met verhalen, herinneringen, wetenswaardigheden, gesprekken en grappigheden. Met wat speurwerk van secretaris Hans Verhorst en anderen hebben we veel (oud-)betrokkenen (o.a. externe leden, raadsleden, collegeleden) kunnen traceren en uitgenodigd voor de jubileumbijeenkomst op 13 november jl. Ook collega-rekenkamers en enkele (oud-) ‘burger-adviseurs’ waren aanwezig. Dat zijn ‘wisselspelers’ die we inzetten bij onderzoeken omdat zij vanuit hun specifieke deskundigheid of ervaring een waardevolle inbreng hebben. Rekenkamer Zeist is daarin uniek. Tijdens de bijeenkomst is het magazine overhandigd aan burgemeester van Zeist, Joyce Langenacker. Daarna hebben de genodigden onder het genot van een drankje en een hapje herinneringen kunnen ophalen. Het werd een warme reunie die maar weer aangaf hoe leuk het werken voor de rekenkamer is en hoe het lukt om politieke tegenstellingen te overbruggen.

Rekenkamer Zeist is na 25 jaar meer dan ooit de onafhankelijke buitenstaander die vanuit nieuwsgierigheid een constructief kritische blik laat gaan over het werk van de gemeente. We hechten belang aan de goede relatie die we nu hebben met de raad, het college en de organisatie. Er wordt goed naar kritiek geluisterd en geacteerd waar nodig. Dat bevordert de impact van wat we doen. Op naar de volgende 25 jaar!

Vervolgonderzoek Woningbouwimpuls

De Algemene Rekenkamer doet een vervolgonderzoek naar de Woningbouwimpuls (WBI). In 2022 deed de Algemene Rekenkamer al eens onderzoek naar de aanpak van het woningtekort. Wij concludeerden toen dat de minister onvoldoende aannemelijk maakte dat de WBI leidt tot de beoogde doelen om sneller, betaalbaarder en meer woningen te bouwen. Nu, vier jaar na de start van de WBI, onderzoeken we of de WBI de beoogde resultaten daadwerkelijk bereikt. Is de bouw versneld? Worden er meer (betaalbare) woningen gebouwd dankzij de WBI? Hoe staat het met de woningbouwprojecten in gemeenten die een WBI-aanvraag deden? Door antwoord op deze vragen te geven, wil de Algemene Rekenkamer de doeltreffendheid van de WBI beoordelen.

Om die vragen te beantwoorden kijkt de Algemene Rekenkamer naar de informatie die het ministerie van VRO heeft over de resultaten van de WBI. Daarnaast wordt ook bij gemeenten nagegaan wat de stand van zaken is bij met WBI-projecten. Hiervoor worden alle gemeenten die een WBI aanvraag hebben gedaan benaderd. Ook gemeenten waar uiteindelijk geen WBI-geld is toegekend.

Mocht u informatie hebben over de voortgang van bouwprojecten in uw gemeente waarvoor een WBI-aanvraag is ingediend, dan houden we ons van harte aanbevolen.
Mocht u vragen, opmerkingen of tips hebben over dit onderzoek dan horen we dat graag via het mailadres van het onderzoeksteam vervolgonderzoekWBI@rekenkamer.nl.

Nominaties Goudvink 2024 bekend!

Op 29 november wordt de Goudvink voor het beste rekenkamerrapport van 2024 uitgereikt op ons najaarscongres. De genomineerden zijn, in willekeurige volgorde:

Digitale workshop slim schrijven met AI

AI tools worden steeds vaker gebruikt, maar hoe zet je ze effectief en veilig in als rekenkamer? In deze training leer je AI veilig te gebruiken in het voordeel van jouw rekenkamerwerk. We starten met een introductie op AI. Wat is het? Hoe werken programma’s zoals ChatGPT? Welke toepassingen zijn er op het gebied van tekst? En hoe veranderen deze ontwikkelingen onze manier van schrijven?

Daarna bespreken we het geven van input aan AI. De output van een AI-tool valt of staat met een goede input. We laten jullie zien hoe je je strategisch voorbereidt, je kunt verplaatsen in de lezer en hoe je goede boodschappen formuleert. Daarmee zorgen jullie voor de perfecte input voor de AI-tools. Ook wel ‘prompt’ genoemd. Hierbij gaan we natuurlijk aan de slag met jullie eigen teksten en casuïstiek.