Winnaar(s) Goudvink 2025 bekend gemaakt!
De Goudvink is een kwaliteitsprijs voor rekenkameronderzoeken en beoogt met een competitief element een leerproces bij rekenkamers te stimuleren, vaktrots op te wekken voor het eigen werk en product en een moment van aandacht voor rekenkamers te creëren in bestuurlijk Nederland.
Medio 2025 hebben 27 rekenkamers van gemeentelijke, provinciale en waterschaps- overheden in totaal 28 rapporten ingediend. Deze zijn elk door 2 reviewers beoordeeld, die tot een gezamenlijk oordeel moesten komen. Op basis van die beoordelingen zijn vier rapporten geselecteerd en op de shortlist terechtgekomen. De vier genomineerde rapporten blonken, elk op hun eigen manier, uit. Na een intensieve beraadslaging en uitvoerige discussie kunnen we, tot ons genoegen, de Goudvink 2025 uitreiken aan de winnaar.
En de winnaar is…
In haar overleg op 3 november 2025 heeft de jury – gelet op de vooraf vastgestelde criteria – als winnaar gekozen
Randstedelijke Rekenkamer
met het onderzoek
“Een vol stroomnet: de rol van de provincie bij de aanpak van netcongestie”
Het onderzoek naar een vol stroomnet is een interessant, actueel en spannend onderwerp. Het rapport geeft goede handvatten voor hoe dit thema als provincie opgepakt kan worden. Het is mooi dat de uitkomsten overzichtelijk zijn beschreven. Het rapport is heel bruikbaar en kan door de stevige onderbouwing en het gedegen feitenrelaas goed worden gebruikt als handboek.
De jury waardeert de aandacht voor de presentatie van het rapport. Geconstateerd wordt dat veel aandacht is besteed aan de presentatie en doorwerking. Met name het gebruik van een duidelijke factsheet, animatie en proceshandreiking als inspiratiekader worden als sterke punten gezien.
Positief is dat er gebruik is gemaakt van externe experts en dat er voorbeelden elders zijn gebruikt. Dat is ook nodig voor een dergelijk complex traject. Bewonderenswaardig is dat de rekenkamer op verzoek van Provinciale Staten dit in zekere zin controversieel onderwerp goed en zorgvuldig heeft opgepakt. Veel waardering voor de kritische reactie op de bestuurlijke reactie van Gedeputeerde Staten. De rekenkamer hield de rug recht met goede en valide argumenten.
Iedereen kan veel leren van dit onderzoek. Kortom in de ogen van de jury een terechte winnaar van de Goudvink 2025!
Speciale Goudvinken
Dit jaar waren er voor het eerste ook Goudvinken beschikbaar voor zes extra categorieën: innovatieve aanpak, vernieuwend onderwerp, impact/doorwerking, toegankelijke presentatie, gezamenlijk onderzoek of onderzoek < €20.000. Zo kan iedere rekenkamer met basiskwaliteit -onafhankelijk van het budget dat zij ter beschikking hebben- een Goudvink winnen. De jury heeft besloten dit jaar twee van deze speciale Goudvinken toe te kennen.
Goudvink voor beste rekenkameronderzoek voor een budget < €20.000
De jury kent de Goudvink in de categorie beste rekenkameronderzoek voor een budget onder twintigduizend euro toe aan de Rekenkamer Waterland voor het rapport “Kiezen én delen – Preventie voor jeugd en gezin in de gemeente Waterland: Het verschil maken in een situatie van structurele schaarste”.
De jury vindt dat het onderzoek degelijk is uitgevoerd en het knap is dat dit geheel met weinig middelen in eigen beheer door de rekenkamer is gerealiseerd. Het rapport is prettig leesbaar en op een uitstekende manier gepresenteerd. De timing van het onderzoek is goed gekozen en het onderwerp is maatschappelijk relevant. Het is nuttig dat dit onderzoek is uitgevoerd.
Het rapport bevat inzichtelijke bijlagen met cijfers over jeugd, een terrein dat standaard beperkt meetbaar is. De onderzoekers zijn creatief geweest in het benoemen van normen en hebben het onderwerp tastbaar gemaakt voor raadsleden. De aanbevelingen zijn geadresseerd aan het juiste gremium en de conclusies zijn goed bruikbaar. Het is positief dat geprobeerd is om dit thema te concretiseren en te koppelen aan bestaande interventies. De verwijzing naar bewezen interventies vanuit het Nederlands Jeugdinstituut versterkt bovendien de praktische toepasbaarheid van het rapport.
Om de doorwerking van het rapport te beoordelen, is het nog te vroeg. Wel heeft het onderzoek al geleid tot meer aandacht voor rekenkamerrapporten binnen de organisatie, wat als een waardevolle indirecte opbrengst kan worden gezien.
Goudvink voor Innovatieve aanpak
Voor de categorie innovatieve aanpak heeft de jury nog een specifieke Goudvink toegekend aan de Rekenkamer Zeist met het rapport “Onderzoek Rekenkamer Zeist naar integratie en arbeidsparticipatie van nieuwkomers in de gemeente Zeist”.
Dit onderzoek is een inspiratie voor anderen. Het is moedig van de onderzoekers om dit thema op deze manier aan te pakken – een mooi voorbeeld van ‘van buiten naar binnen’ werken.
De aanpak is innovatief, zeker voor de rekenkamerwereld. Er is gekozen voor een vorm die (nog) niet zeer gebruikelijk is: verhalen vertellen, de doelgroep betrekken en gebruikmaken van een ervaringsdeskundige. Dat maakt het onderzoek vernieuwend en menselijk.
Het taalgebruik in het rapport is van toegevoegde waarde en zorgt ervoor dat de verhalen goed overkomen. Het is bovendien bijzonder dat een doelgroep aan het woord komt die we niet vaak horen. De doelgroep nieuwkomers is daadwerkelijk bereikt en gesproken, wat de kracht van het onderzoek onderstreept.
Het onderzoek behandelt een thema waar veel over gesproken wordt, maar zelden op deze persoonlijke, verhalende manier. Daarmee weet het niet alleen de inhoud, maar ook de beleving over te brengen. Het is een inspirerend voorbeeld van hoe onderzoek ook kan.
Eervolle vermelding: de overige genomineerden
Uit de 28 inzendingen heeft de jury in eerste instantie vier rapporten geselecteerd voor de shortlist. Daarvan zijn er twee in de prijzen gevallen, maar ook de andere genomineerde rapporten verdienen een eervolle vermelding.
Het rapport “Grof afval” van Rekenkamer Amsterdam-Zaanstad wordt door de jury als boeiend en relevant beschouwd. Er is gebruikgemaakt van wetenschappelijke vakliteratuur, wat de kwaliteit en onderbouwing versterkt. Ook is een groot scala aan ingezet. De aanbevelingen zijn breed geformuleerd en de doorwerking van het onderzoek wordt als goed beoordeeld. De jury waardeert de aanbeveling dat gemeenten zich niet door negatieve respons moeten laten leiden. Daarnaast zijn er voldoende aanknopingspunten voor vervolgonderzoek.
Het rapport van de Rekenkamer Waterschap Vechtstromen, “Weet wat je meet: inzicht in sturingsinformatie waterkwaliteit” behandelt een relevant en super actueel onderwerp voor een waterschap, namelijk waterkwaliteit. Het rapport wijst op belang van goede informatievoorziening en monitoring, nu en in de toekomst. De uitwerking van doel, onderzoeksvragen, conclusies en aanbevelingen zijn zeer gedegen. Het rapport is bovendien heel relevant voor de positie en rol van het Algemeen Bestuur.
De jury
De jury bestond dit jaar uit voorzitter Laurens de Graaf (directeur van de faculteit Management & Organisatie aan De Haagse Hogeschool), Hans Bekkers (chefredacteur Binnenlands Bestuur), Barbara Joziasse (Collegelid Algemene Rekenkamer), Julien van Ostaaijen (Universiteit Tilburg, Avans Hogeschool en Rekenkamer Zundert), Joyce Satijn (raadsgriffier Berkelland en bestuurslid VNG Gelderland) en Linze Schaap (secretaris-directeur Noordelijke Rekenkamer).